5 Maddede; Yaz Yağmurları Su Baskınlarına Nasıl Dönüştü?
Türkiye tarihinde aşırı ve sık iklim olaylarının olağan hale geldiği bir dönemden geçiyoruz.
Önce 3 maddede arka planı verelim:
1- Atmosferdeki güvenli karbondioksit yoğunluğu olan 350 ppm’i 1988’de aştık. Bugün 400 ppm üstünde bir yoğunluk var. Bilim, 450 ppm’a yaklaştıkça iklim dengelerinin altüst olacağını ortaya koymuş, aşırı hava olaylarının daha sık ve daha şiddetli yaşanacağını, iklim dengelerinin altüst olması ile olağan üstü iklim olaylarının olağan hale geleceğini çeşitli çalışmalarla ortaya koymuştu.
2- Türkiye ise 1990’dan bu yana 2013 yılına kadar seragazı emisyonunu %110 arttırdı ve aynı dönemde iklim için para bulamazken kentleri ve doğayı betonla, asfaltla kaplayacak projeleri, daha fazla fosil yakıt yakmamızı sağlayacak yatırımları arttırdı.
3- Son on yılda dünya gibi Türkiye’de sıcaklık rekorları kırıyor, kuraklık ve yağış anormallikleri yaşıyor. 2007 kuraklığında sadece 19 tarım ürünündeki kaybın ekonomik karşılığı GSMH’nın %0,6’sı kadar gerçekleşti. 2014 yılı en kurak, hem en sıcak 2. yıl olurken, anlık ve şiddetli yaz yağmurlarını yaşadığımız bir yıl oldu. 2012 yılında hızılı sıcaklık artışı ile yağan kar bir anda su baskınlarına dönüştü. Bu sene bahar aylarında yağış az iken, Haziran ayı gün aşırı yağmur ve dolu yaşadık.
4- Türkiye iklim değişikiğini durdurmak yerine hızlandırmaya çalışıyor. Uluslararası iklim müzakerelerinde rol almayan, iklim projeleri için para isteyen Türkiye, 3. Köprü, 3. Havalimanı, duble yollar için parayı halktan topladığı vergilerle yapıyor. Yaptığı her yatırım ise iklimi daha fazla değiştirmek, etkilerini daha fazla arttırmak için olduğu kesin. Ayrıca kentlerin altyapısıma yapılan yer yatırım iklim değişikliğini dikkate almak yerine, yok saymak yönünde.
5- Aşırı iklim olaylarının daha da artacak. Bugün yaşadığımız olaylar 10-15 yıl önce atmosfere salınan seragazı emisyonlarının sonucu. Türkiye 1990’da 218,2 milyon ton seragazı salarken, 2013’de 461 milyon tona çıkardı. O zamandan bu yana kent doğası ve kır beton ve asfalt ile kaplandı. Kömür yakan termik santraller 1990’da 21,5 milyon ton atmosfere karbondioksit salarken, 2012’de 68,7 milyon tona çıktı. Resmi işlemleri başlamış santraller de tamamlanınca bu 200 milyon tona çıkacak. Yani gelecek bugünden daha kötü olacak.
Bugün yaz yağmurları sele dönüşüyor. İklim değişikliğinin geldiği noktada #KömüreYerYok #FosilYakıtlara YerYok, #AsfaltaYerYok #BetonaYerYok demek, politikacılara dedirtmek zorundayız.