Bakanlık 3 kuruşluk filtreyi taktırmış, zahmet olmuş!
21 Kasım’da TBMM’den geçen tasarı ile mevzuata aykırı filtresi santrallerin çalışılmasına izin verilmişti. O gece meclisin karnesini dağıtmış, tasarının çekilmesi için mücadelenin önünü açmıştık. Nitekim “meclisten geçen bir tasarı engellenemez” anlayışına rağmen veto edilme kararını aldırabilmiştik.
Bu santrallerden 6’sında filtresi olmayan üniteler 1 Ocak 2020 itibariyle çalışmaları durduruldu.
Bu Türkiye’de #İklimHepimizinMeselesi diyenler için bir dönüm noktası idi.
Ancak hükümet boş durmadı ve bu santrallerin çalışması için her türlü desteği yerine getirdi. Dünya Çevre Günü’nden 3 gün sonra Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, 1 yıllık geçici çalışma ruhsatı verilen termik santrallerin isimlerini açıkladı. Soma Termik Santrali’nin 6 ünitesinden 4’üne, Kangal Termik Santrali’nin kapalı olan 2 ünitesine, Çatalağzı Termik Santrali’nin kapalı olan 2 ünitesine, Seyitömer Termik Santrali’nin 4 ünitesinden 2’sine, Tunçbilek Termik Santrali’nin 3 ünitesinden 2’sine, Afşin A Termik Santrali’nin 4 ünitesinden 2’sine, 1 yıllık geçici çalışma ruhsatı verildiğini bildirdi.
6 Santralin filtresi 142 milyon TL
Bakan 6 santralin filitresinin takılması için toplam 142 milyon TL harcandığını duyurarak büyük bir skandala yol açtı. Yıllarca bu 6 santralin 14 ünitesi için sadece 142 milyon TL vermemek için filitresiz çalışımasına göz yumulmuştu. Neredeyse ünde başına 10 milyon TL gibi bişeyi ödememek için halk sağlığı tehlike altına alınmış, mevzuata aykırılığa göz yumulmuştu.
Filtrenin 3,5 Katı Teşvik!
Bakanın açıklamadığı ama bizim bildiğimiz bir şey daha var. O da bu santrallere sattıkları elektriğin parası dışında teşvik de verilmiş olması. Bu santrallerden Afşin Elbistan A hariç 5 tanesi 2019 yılında tam 406 milyon TL teşvik aldı. Yani filitrenin 3,5 katı kadar teşviki ceplerine indirim yasalara aykırı çalışmayı sürdürdüler.
Çağrımızdır: KAPATILSIN
350 Ankara olarak öncelike bakanlığın bu 6 santrali şimdiye kadar mevzuata aykırı olarak çalıştığı için kapatılmasını talep ediyoruz. Bedavadan teşvik alan ama kanunlara bile uymayı reddeden, bir filitre takmayı bile beceremeyen bu tesislerin kapatılmasını istiyoruz.
Ayrıca Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın halkın cebinden alınan bu vergileri teşvik olarak vermeyi bırakmasını, filitresiz çalışırken ödenen teşviklerin geri alınmasını istiyoruz.
Ama asıl teklifimiz, bütün kömür santrallerin kapatılmasıdır. Çünkü bu santraller filitre takılsa bile iklimi değiştirecek, halk sağlığını tehdit edecektir. İkim krizi ve COVID19 salgını bunu zaten zorunlu kılmaktadır.